روش‌هایی برای اینکه در تمیزکاری‌های آخر سال زباله هایمان را به درستی تفکیک کنیم.
الهام ظریفیان | شهرآرانیوز؛ این روز‌ها از هر کوچه و پس کوچه‌ای که گذر کنید می‌توانید تکه‌هایی از زندگی و خاطرات مردم را جلوی در خانه‌ها ببینید. من خودم در همین یکی دو هفته پیش، چند عروسک بی سر و بی پا، با مو‌های زرد پَت شده، یک بوفه‌ام دی اف آبی رنگ با برچسب‌های انگری بردز و یک کاناپه دونفره را که ابر‌های بیرون زده اش در یکدیگر فرو رفته بودند دیدم که، تیپا خورده، خاکی و شکسته، پشت باکس‌های گالوانیزه زباله پناه گرفته بودند.
دور ریخته شده بودند، تا فقط جلو چشم نباشند، مثل خیلی دیگر از پسماند‌های بزرگ و کوچک روز‌های آخر سال که حاصل خانه تکانی‌های غیرمسئولانه‌اند، اما امروز ما در این مطلب می‌خواهیم به شما بگوییم چطور می‌توانید مثل یک شهروند مسئولیت پذیر خانه تکانی کنید، جوری که هم هزینه‌های مدیریت شهری را کاهش دهید و هم گامی برای کاهش آلودگی محیط زیست برداشته باشید.
پسماند‌های خانه تکانی
می‌دانید که درصد زیادی از همان‌هایی که به عنوان زباله داخل سطل آشغال می‌اندازید، قابل بازیافت هستند؟ شاید با خودتان بگویید اینکه خیلی خوب است، پس خیالمان راحت شد، زباله‌هایی که هر شب جلو در می‌گذاریم، به یک دردی می‌خورند، اما خبر بد اینکه بیشتر این زباله‌ها به دلیل تفکیک نشدن از مبدأ، آلوده می‌شوند. این آلودگی علاوه بر وارد شدن به محیط زیست، امکان بازیافت را نیز از میان می‌برد. این همان سرنوشتی است که برای دورریز‌های خانه تکانی تان هم اتفاق می‌افتد. بیایید با هم چند آمار از بازیافت زباله در مشهد را مرور کنیم.
۲۵۵ تن
روزانه میانگین ۲۵۵ تن پسماند خشک قابل بازیافت به روش‌های مختلف در مشهد جمع آوری می‌شود.
۸۵ تن
مدیریت شهری روزانه ۸۵ تن زباله خشک قابل بازیافت را از اصناف مشهد تحویل می‌گیرد.
۱۲۰ تن
روزانه ۱۲۰ تن زباله خشک قابل بازیافت از مراکز خاص مشهد مانند حرم، راه آهن، فرودگاه و ترمینال راهی مراحل بازیافت می‌شود.
۸ تن
مردم مشهد روزانه ۸ تن زباله خشک قابل بازیافت را به ایستگاه‌های مبادله پسماند تحویل می‌دهند.
۳۰ تن
روزانه ۳۰ تن زباله خشک قابل بازیافت به صورت آنلاین از سطح شهر مشهد جمع آوری می‌شود.
۱۲ تن
روزانه ۱۲ تن زباله خشک قابل بازیافت از در منازل مشهد جمع آوری می‌شود.
۵۰ درصد
نیمی از شهروندان مشهدی با روش‌های مؤثر تفکیک از مبدأ همکاری و مشارکت دارند.
۱.۷ درصد افزایش
در اسفند ۱۴۰۱ عددی برابر ۷ میلیون و ۷۲۸ هزار و ۵۱۶ کیلوگرم زباله خشک از شهروندان مشهدی جمع آوری شد. این رقم در اسفند سال بعدش یعنی ۱۴۰۲ با ۱.۷ درصد افزایش به ۷ میلیون.۸۵۹ هزارو ۶۸۰ کیلوگرم رسید. هرچند این افزایش خیلی چشمگیر نبوده است، اما نشان از رشد فرهنگ تفکیک زباله در بین مشهدی‌ها دارد.
این پنج اصل را در خانه تکانی فراموش نکنید
دستیابی به محیط زیست پاک و سبز، همت می‌خواهد، آن هم نه فقط در اسفند و در ایام خانه تکانی، بلکه در همه روز‌های سال، اما فرقی که روز‌های پایانی سال دارند این است که در این روز‌ها وسایل بزرگ جثه‌ای مانند مبلمان، کابینت، لامپ‌های مهتابی، قفسه کتاب و ... بخش زیادی از دورریز‌ها را تشکیل می‌دهند که به دلیل حجم قابل توجهی که دارند، حتی خیلی وقت‌ها خودرو‌های حمل زباله هم توانایی جابه جایی آن‌ها را ندارند. در ادامه شما با پنج اصل مهم در مدیریت پسماند آشنا می‌شوید که می‌توانید در همین خانه تکانی امسالتان آن‌ها را تمرین کنید. در بسیاری از منابع از این پنج اصل به نام ۵R نام برده می‌شود.
Refuse (رد کردن)
طبق این اصل، اولین قدم برای مدیریت پسماند، خودداری از خرید یا استفاده از کالا‌هایی است که نیاز واقعی به آن‌ها وجود ندارد یا به شکل غیرضروری مصرف می‌شوند. برای نمونه می‌توانید برای خرید‌های آخر سالتان برنامه داشته باشید و آگاهانه و به فراخور نیازتان خرید کنید تا در نتیجه آن پسماند کمتری هم تولید کنید.
Reduce (کاهش دادن)
کاهش میزان مصرف به معنای کاهش تولید زباله و کاهش اثرات زیست محیطی است. برای مثال در خانه تکانی‌های عید قبل از اینکه تصمیم بگیرید وسیله‌ای که خراب شده را دور بریزید، فکر کنید ببینید آیا می‌توان آن را تعمیر کرد؟ در بسیاری از موارد تنها با یک تعمیر یا بهینه سازی ساده می‌توانیم بسیاری از لوازمی که داریم را دوباره به چرخه مصرف برگردانیم.
Reuse (استفاده مجدد)
این اصل توصیه می‌کند که به جای دور انداختن محصولات، آن‌ها را به روش‌های دیگر دوباره استفاده یا به افراد دیگر منتقل کنید. مثلا شاید بخواهید بوفه سیسمونی کودکتان را در خانه تکانی امسال دور بریزید، چون فرزندتان بزرگ شده و نیاز به کمد بزرگ تری دارد، اما کمی صبر کنید، شاید بتوانید آن را به یک خیریه اهدا کنید تا همچنان افراد دیگری از آن استفاده کنند. روتختی، رومیزی، روبالشی، ملحفه و... از وسایلی هستند که می‌توان به شکل‌های دیگری از آن‌ها استفاده کرد. برای مثال می‌توانید با آن‌ها زنبیل خرید، کیف خرید نان، دستگیره آشپزخانه یا دم کنی و... درست کنید. با تغییر کاربری این پارچه‌ها علاوه بر ذخیره بودجه خرید این اقلام در کارت بانکی تان، به جای دورریختن پارچه‌ها از آن‌ها استفاده بهینه کرده‌اید.
Recycle (بازیافت)
شما با سه گام ساده می‌توانید بخش زیادی از مسیر بازیافت را طی کنید:
گام اول: زباله‌های خشک و‌تر را از هم جدا کنید. یک روش ساده این است که دو سطل زباله کنار هم بگذارید. این مهم‌ترین کاری است که می‌توانید در خانه تکانی‌های عید انجام دهید.
گام دوم: زباله‌های خشک را به ترتیب زیر تفکیک کنید.
پسماند‌های خطرناک: مانند باتری ها، دارو‌های تاریخ گذشته، لامپ‌های فلورسنت شکسته
- پلاستیک‌ها
- شیشه‌ها
- قوطی‌های فلزی
- کارتن و مقوا
- پسماند‌های برقی و الکترونیکی
گام سوم: به جای رها کردن این پسماند‌های خشک در کوچه و خیابان یا طبیعت آن‌ها را به مراکز بازیافت تحویل دهید. این کار در کنار کنترل آلودگی محیط زیست، هزینه‌های جمع آوری و دفع آن‌ها را نیز کاهش می‌دهد.
Rot (کمپوست کردن)
کمپوست به مواد آلی گفته می‌شود که در طول زمان با جمع شدن در یک محوطه یا ظرف، دچار پوسیدگی و تجزیه می‌شوند و می‌توانند به تهویه و غنی کردن خاک کمک کنند. شما می‌توانید در تولید «کمپوست خانگی» علاوه بر پسماند‌های غذایی، تفاله چای، قهوه و برگ‌ها از مواد بسیار بیشتری استفاده کنید. در خانه تکانی‌ها هم شما با بسیاری از وسایلی که قابلیت اهدا به نیازمندان را ندارند می‌توانید کمپوست تهیه کنید، مثل لباس‌های کهنه و غیرقابل پوشیدن. لباس‌های ساخته شده از الیاف طبیعی (به طوری که صددرصد از پنبه، پشم خالص، ابریشم، کتان، کنف یا هر ترکیبی از اینها ساخته شده و رنگ آمیزی نشده باشند) قابل تبدیل به کمپوست هستند. این لباس‌ها را برش داده و تکه تکه کنید و با مواد مرطوب ترکیب کنید تا راحت‌تر تجزیه شوند. دستمال کاغذی‌های مصرف شده را هم می‌توانید به توده کمپوست خود اضافه کنید. فقط یک نکته قابل ملاحظه این است که اگر از این دستمال‌ها برای تمیز کردن ضایعات حیوانات خانگی، جذب روغن و مواد شوینده و شیمیایی استفاده کرده‌اید نمی‌توانید آن‌ها را به کمپوست تبدیل کنید.
چند توصیه سبز
دور نریزید، بفروشید
کمدی که یکی از درهایش شکسته، مبلی که فنرهایش دررفته، شیشه‌های حبوبات که دلتان را زده، اینها وسایلی هستند که وقتی هوس خانه تکانی یا تغییر دکوراسیون می‌کنید، بی برو و برگرد باید از جلو چشمتان دورشان کنید. یک روش که اتفاقا دوستدار محیط زیست نیز هست، رد کردنشان از طریق نرم افزار‌های فروش لوازم دست دوم است. در سال‌های اخیر و با توجه به افزایش مشکلات اقتصادی این نرم افزار‌ها نیز رونق بیشتری پیدا کرده‌اند. با این کار هم بخشی از هزینه پرداخت شده را دریافت می‌کنید و می‌توانید برای تغییر دکوراسیون خانه از آن استفاده کنید و هم به سبز ماندن محیط زیست کمک کرده‌اید
کالای جدید نخرید، بسازید
سال که نو می‌شود، دلتان یک تغییر اساسی می‌خواهد. ولی همیشه خرید وسایل جدید تنها راه حل ممکن نیست. به جای اینکه سریع و مستقیم به بازار بروید و کلی پول خرج کنید، کمی فکر کنید و سری به بازیافتی هایتان بزنید. با کمی خلاقیت می‌توانید چیز‌های جدیدی مثل یک گلدان زیبا از بین آن‌ها متولد کنید. به ویژه اگر بچه‌ها را با خودتان در این کار همراه کنید، هم کلی خاطرات قشنگ ساخته‌اید و هم نقشی در کاهش تولید پسماند داشته‌اید.
به یک‌بار مصرف‌ها نه بگویید
می‌خواهید آخر سال به سفر بروید، بروید، آیا لازم است هر وعده غذایتان را در ظرف یک بار مصرف و روی سفره یک بار مصرف میل کنید؟ قدیمی‌ها مگر چطور مسافرت می‌رفتند و کلی هم بهشان خوش می‌گذشت؟ همیشه نه، ولی باور کنید خیلی وقت‌ها می‌شود به یک بار مصرف ها، نه گفت.
اینها را هم قاتی نکنید!
در خانه تکانی‌های عید حتما به بسیاری از این خرت پرت‌ها برمی خورید که شاید فکرش را هم نکنید قابل بازیافت هستند، اما به جای اینکه همه را با هم توی سطل زباله بیندازید، می‌توانید آن‌ها را به مراکز بازیافت تحویل بدهید. از جمله وسایل زیر:
- کلید‌های قدیمی
- چوب پنبه‌های بطری‌ها
- عینک قدیمی
- لوازم تحریر قدیمی
دقیقه نودی نباشید
موکول کردن خانه تکانی به روز‌های پایانی و هفته آخر سال، می‌تواند حجم کار مدیریت شهری را در جمع آوری و تفکیک زباله افزایش دهد. پس دقیقه نودی نباشید که هم فشار روی خودتان نیاورید، هم به مدیریت پسماند‌ها کمک کنید.
خانه مهربانی
از بیست و سوم تا آخر اسفند، یعنی همان روز‌های اوج خانه تکانی‌ها یک طرح بازیافت به نام «خانه مهربانی» از سوی سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد اجرا می‌شود. در این طرح شما کافی است با شماره ۱۳۷ و ۳۶۰۶۱۰۰۰ تماس بگیرید و درخواست اهدا لوازم مستعمل خانگی و مازاد خود را اعلام کنید. نیرو‌های این سازمان به نشانی شما مراجعه می‌کنند و این اقلام را از شما تحویل می‌گیرند، سپس با همکاری فرمانداری مشهد در اختیار خیریه‌ها و نیازمندان قرار می‌دهند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
